X
Uwaga
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do twoich potrzeb. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo ma możliwość wyłączenia ich w przeglądarce, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje.
×
Artykuły

Bezpieczeństwo użytkowania podnośników do obsługi pojazdów

Prześlij nam swój artykuł
Zobacz galerię zdjęć

Wprowadzenie do obrotu, oddawanie do użytku i eksploatacja podnośników (dźwigników) do obsługi pojazdów objęte jest określonymi przepisami prawa. Bezpieczna praca podnośnika powinna zostać zapewniona poprzez spełnienie zasadniczych wymagań zawartych w dyrektywie maszynowej 2006/42/WE, która zakłada, że maszyny powinny być tak projektowane, aby były bezpieczne same w sobie.

Nabywający podnośniki z zamiarem ich eksploatacji powinni mieć świadomość, że urządzenia te na etapie wytwarzania podlegają dyrektywom Nowego Podejścia, a w szczególności dyrektywie maszynowej 2006/42/WE, która zakwalifikowała większość tego rodzaju urządzeń do załącznika IV zawierającego kategorie maszyn stwarzających szczególne zagrożenia. Przed wprowadzeniem do obrotu na obszar Wspólnoty Europejskiej producent musi umieścić oznakowanie CE na podnośniku i dołączyć do niego instrukcję eksploatacji. Powinien również dołączyć deklarację zgodności WE, w której oświadcza, że została przeprowadzona odpowiednia procedura oceny zgodności i urządzenie spełnia wszystkie wymagania bezpieczeństwa zawarte w odpowiednich przepisach. Instrukcja eksploatacji podnośnika jak i deklaracja zgodności WE powinny być sporządzone w języku kraju, w którym będzie użytkowany podnośnik.

W celu spełnienia wymagań dyrektywy maszynowej 2006/42/WE producenci mogą stosować rozwiązania podane w normach zharmonizowanych, które to prezentują aktualny poziom techniki. Taką wiodącą normą dla podnośników do obsługi pojazdów jest norma PN-EN 1493 Podnośniki pojazdów, w której zawarte jest wiele wymagań i wskazówek technicznych dla producentów i która to obejmuje wszystkie odpowiednie zagrożenia opisane w dyrektywie maszynowej

Należy zwrócić jednak uwagę, że producent nie jest zobligowany do stosowania normy zharmonizowanej. Stosowanie norm zharmonizowanych jest dobrowolne, ale stwarza domniemanie zgodności z zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa objętymi zakresem tych norm. Normy zharmonizowane są dobrym wskaźnikiem aktualnego stanu wiedzy technicznej, który musi być brany pod uwagę przy stosowaniu zasadniczych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa ustanowionych w załączniku I dyrektywy maszynowej 2006/42/WE.

Jeżeli producent zaprojektuje i wytworzy podnośnik do obsługi pojazdów (należący do załącznika IV dyrektywy maszynowej 2006/42/WE) zgodnie z normą zharmonizowaną np. PN-EN 1493 Podnośniki pojazdów, to w procesie oceny zgodności nie musi angażować strony trzeciej czyli jednostki notyfikowanej do dyrektywy maszynowej 2006/42/WE. Wykaz jednostek notyfikowanych do dyrektywy maszynowej 2006/42/WE dostępny jest na stronie http://ec.europa.eu/growth/tools-databases/nando/index.cfm?fuseaction=country.notifiedbody&cou_id=616

W przypadku gdy producent zaprojektuje i wytworzy podnośnik do obsługi pojazdów (należący do załącznika IV dyrektywy maszynowej 2006/42/WE) bez zastosowania normy zharmonizowanej np. PN-EN 1493 Podnośniki pojazdów, wówczas zobligowany jest do wyboru jednej z dwóch możliwości w jaki sposób zaangażuje jednostkę notyfikowaną w procesie oceny zgodności. Jedną z nich jest procedura badania typu WE, która kończy się wydaniem przez jednostkę notyfikowaną certyfikatu badania typu WE dla danego typu podnośnika. Drugą możliwością jest procedura, w której jednostka notyfikowana ocenia, zatwierdza i monitoruje system pełnego zapewnienia jakości podczas wytwarzania danego rodzaju podnośników zgodnie z wymaganiami opisanymi w załączniku X dyrektywy maszynowej 2006/42/WE.

Należy zwrócić uwagę, że w przypadku gdy w procesie oceny zgodności uczestniczyła jednostka notyfikowana wówczas w deklaracji zgodności WE powinien być umieszczony stosowany zapis podający dane identyfikacyjne tej jednostki notyfikowanej. Dodatkowo, w przypadku procedury badania typu WE w deklaracji zgodności WE powinien zostać podany numer certyfikatu badania typu WE.

 

Bezpieczne użytkowanie

Podnośniki pojazdów podlegają dozorowi technicznemu w trakcie ich użytkowania i muszą być zgłoszone przed przystąpieniem do ich eksploatacji do badania we właściwej jednostce dozoru technicznego. Organ właściwej jednostki dozoru technicznego przeprowadza badanie odbiorcze podnośnika i po pozytywnym wyniku wydaje decyzję zezwalającą na eksploatację. W dalszej fazie eksploatacji wykonywane są przez jednostki dozoru technicznego okresowe badania techniczne.

Należy pamiętać, że podczas eksploatacji podnośnika następuje zużycie jego podzespołów i elementów. Gwarancją zachowania właściwego stanu technicznego podnośnika w założonym okresie eksploatacji jest przestrzeganie wymagań zawartych w instrukcji producenta. Nie stosowanie się do tych wymagań, które producent uznał za niezbędne dla bezpiecznej eksploatacji może prowadzić do uszkodzenia podnośnika lub wypadku związanego z jego użytkowaniem. W związku z powyższym niezbędne jest wykonywanie regularnych przeglądów konserwacyjnych przez osoby posiadające zaświadczenia kwalifikacyjne uprawniające do konserwacji dźwigników wydane przez organa właściwej jednostki dozoru technicznego, w zakresie i terminach określonych przez producenta.

Nie sposób wymienić wszystkie zabezpieczenia, jakie są stosowane przez producentów. Zasadniczo zabezpieczenia możemy podzielić na te, które chronią obsługującego, zabezpieczenia samego podnośnika oraz podnoszonego pojazdu. Do podstawowych zabezpieczeń obsługującego możemy zaliczyć wszelkiego rodzaju osłony, bariery, kurtyny świetlne, wyłączniki i maty ochronne. Natomiast do podstawowych zabezpieczeń podnośnika możemy zaliczyć urządzenia blokujące i ryglujące ramiona podnoszące, urządzenia chroniące przed niezamierzonym ruchem i blokowaniem podstawy ładunkowej, zabezpieczenia przed skutkami przecieków oraz na wypadek uszkodzenia elementów nośnych. Powyższe zabezpieczenia często pełnią wspólną rolę ochronną zarówno dla obsługującego jak i podnośnika.

 

Czynności związane z dopuszczeniem do eksploatacji podnośnika do obsługi pojazdów

Zgłaszający podnośnik w celu uzyskania decyzji zezwalającej na eksploatację przedkłada dwa egzemplarze instrukcji eksploatacji urządzenia wraz z deklaracją zgodności WE w języku polskim we właściwej jednostce dozoru technicznego. Dodatkowo należy przedłożyć dokumentację uzupełniającą, która powinna zawierać:

  • szkic sytuacyjny urządzenia uwzględniający rzeczywiste odległości urządzenia od otoczenia, przejścia i dojścia,
  • schematy zasilania urządzenia, ze wskazaniem rodzaju i wielkości zabezpieczeń, rodzaju i typu przewodów zasilających,
  • poświadczenie prawidłowości montażu i przeprowadzonych prób pomontażowych, wystawione przez instalującego,
  • protokoły pomiarów elektrycznych rezystancji izolacji oraz skuteczności ochrony przeciwporażeniowej,
  • protokół odbioru części budowlanej, stwierdzający zgodność wykonania z projektem budowlanym.

Czynności dozoru technicznego wykonują pracownicy jednostek dozoru technicznego, zwani inspektorami, na podstawie upoważnienia wydanego przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego oraz legitymacji służbowej.
Przed wydaniem decyzji zezwalającej na eksploatację urządzenia inspektor:

  • sprawdza kompletność i odpowiedniość dokumentacji urządzenia,
  • identyfikuje urządzenie, sprawdza jego stan techniczny i oznakowanie,
  • sprawdza zgodność wyposażenia z przedłożoną dokumentacją,
  • przeprowadza badanie odbiorcze.

Podnośnik, który jest przedstawiany do badań technicznych celem uzyskania decyzji zezwalającej na eksploatację, powinien być całkowicie zmontowany, sprawny technicznie, przygotowany do eksploatacji zgodnie z warunkami określonymi w instrukcji eksploatacji i rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać dźwigniki (Dz. U. Nr 4, poz. 43).

Eksploatujący, u którego są wykonywane czynności dozoru technicznego, w celu sprawnego ich przeprowadzenia, jest obowiązany zapewnić bezpieczne warunki przeprowadzenia badania poprzez umożliwienie inspektorowi właściwego dostępu do urządzenia technicznego, w szczególności, o ile to konieczne spowodowanie wstrzymania w bezpośrednim otoczeniu badanego urządzenia prac budowlanych, montażowych, remontowych i innych, mogących zagrażać bezpieczeństwu.

 

Zakup używanego podnośnika

W przypadku zakupu używanego podnośnika należy zwrócić uwagę, aby posiadał właściwą instrukcję eksploatacji sporządzoną przez producenta. Jest to element niezbędny do prawidłowego zainstalowania podnośnika i jego dalszego użytkowania. Należy zwrócić uwagę na stan techniczny podnośnika, który nie powinien nasuwać żadnych wątpliwości co do jego funkcjonowania po zainstalowaniu w miejscu użytkowania. Szczególną uwagę należy zwrócić na stan techniczny konstrukcji nośnej, stan elementów układu elektrycznego i hydraulicznego oraz stan urządzeń zabezpieczających. Ponadto należy zawsze rozważyć szereg innych aspektów, do których należy np. dostępność na rynku części zamiennych.

W przypadku starszych podnośników, które nie spełniają zasadniczych wymagań zawartych w dyrektywach, ponieważ zostały wprowadzone na rynek przed datą obowiązywania odpowiedniego wydania (wersji) dyrektywy maszynowej konieczne będzie dostosowanie ich przez pracodawcę do wymagań zawartych w rozdziale 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki z 30 października 2002 roku w sprawie minimalnych wymagań technicznych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji maszyn (Dz. U. Nr 191, poz. 1596 z późn. zm.). Jest to rozporządzenie wdrażające postanowienia dyrektywy 2009/104/WE, potocznie zwaną dyrektywą narzędziową.

 

Konserwacja, naprawa i modernizacja

Konserwację dźwigników może przeprowadzać osoba posiadająca zaświadczenie kwalifikacyjne uprawniające do konserwacji dźwigników wydane organ właściwej jednostki dozoru technicznego. Konserwujący może bez uzgodnienia z organem właściwej jednostki dozoru technicznego dokonać wymiany elementów urządzenia, o ile mają one parametry techniczne i charakterystyki takie jak elementy wymieniane. Zalicza się do nich np. elementy wyposażenia elektrycznego, hydraulicznego, pneumatycznego i mechanicznego. Lista zamknięta poszczególnych elementów dźwignika, których wymiana nie wymaga uzgodnienia z organem właściwej jednostki dozoru technicznego zawarta jest w załączniku 5 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać dźwigniki (Dz. U. Nr 4, poz. 43).

Wykonywanie pozostałych czynności, mianowicie naprawa i modernizacja dźwignika może być wykonana po uprzednim uzgodnieniu z organem właściwej jednostki dozoru technicznego. Naprawy i modernizacje mogą być wykonywane przez zakłady, które posiadają uprawnienie do napraw wydane przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego w formie decyzji administracyjnej.


Komentarze

Aby dodać komentarz musisz być zalogowany.


Pozostałe artykuły

wszystkie artykuły

BLOG