Europejskia Federacja Urządzeń do Manipulacji Ładunkiem (FEM – ang. European Materials Handling Federation) opublikowała pierwszy na świecie dokument stanowiący wytyczne bezpiecznego użycia wysokowydajnych lin z włókien syntetycznych w żurawiach samojezdnych: FEM 5.024 - Safe Use of High Performance Fibre Ropes in Mobile Crane Applications.
Lina z włókien jest sprawdzoną technologią. Jej zastosowanie towarzyszy budowaniu i podnoszeniu ciężkich przedmiotów przez człowieka od setek, a nawet tysięcy lat. Znaleziska archeologiczne potwierdzają, że lina z włókien stosowana była podczas budowy piramid.
W ostatnich latach liny z włókien znajdują zastosowanie również w branży dźwignicowej, o czym pisaliśmy w naszych publikacjach:
Kone UltraRope – lina dźwigowa dla najwyższych budynków świata
Moduł modernizacyjny z liną z włókien dla żurawi pływających MacGregora
Lina z włókien dla żurawi wieżowych i samojezdnych Liebherra
Żuraw offshore MacGregor z liną z włókien
Producenci, w poszukiwaniu nowych sposoby zwiększania wydajności i optymalizacji żurawi coraz częściej interesują się technologią HPFR - wysokowydajnej liny z włókien (ang. high-performance fibre ropes).
W odniesieniu do lin stalowych, liny wykonane z włókien syntetycznych charakteryzują się porównywalną wytrzymałością. Stosując je w żurawiach samojezdnych można zaobserwować dodatkowe korzyści, takie jak:
- niewielka masa , która znacznie redukuje masę własną pojazdu,
- brak konieczności smarowania dzięki czemu rozwiązanie jest przyjazne dla środowiska,
- szybsza i łatwiejsza konfiguracja,
- większa tolerancja dla niepowodzeń buforowania.
W przeciwieństwie do lin ze stali, które są stosowane w żurawiach do wielu dziesięcioleci i są objęte międzynarodowymi normami (np. ISO 4309) brak standardu określającego kryteria projektowania i o wykorzystania lin z włókien w żurawiach mobilnych. Dlatego Komitet Techniczny Żurawi Mobilnych FEM opracował wytyczne FEM dotyczące wykorzystania HPFR jako lin (stacjonarnych i ruchomych) w żurawiach samojezdnych.
Opracowanie wytycznych FEM było wspólnym projektem FEM, producentów: Lankhorst Ropes, CASAR, Teufelberger, Samson Rope i DSM Dyneema przy współudziale Uniwersytetu w Stuttgarcie. W dyskusjach wzięli udział eksperci FEM z grup produktów żurawi wieżowych i portowych, a także urządzeń podnoszących. Po ostatnim spotkaniu ISO, FEM zalecił włączenie wytycznych do przyszłych europejskich i międzynarodowych norm bezpieczeństwa (np. ISO). W rezultacie zakres wytycznych został rozszerzony na wszystkie żurawie.
Celem opracowania jest dostarczenie wskazówek dotyczących projektowania i bezpiecznego użytkowania wysokowydajnych lin z włókien poliestrowych w żurawiach, w szczególności dla prowadzenia liny w bębnach wielowarstwowych w mechanizmach podnoszenia.
Opracowanie obejmuje środki projektowe oraz wytyczne dotyczące najlepszych praktyk w zakresie procedur i konserwacji, zapewniających bezpieczna obsługę systemu HPFR w żurawiach samojezdnych. Środki projektowe odnoszą się do zadań wykonywanych podczas użytkowania żurawi samojezdnych zgodnie z przeznaczeniem, w tym montażu / demontażu, eksploatacji, cyklicznych kontroli i konserwacji, zadania te będą wykonywane przez operatorów i inne upoważnione osoby.
Wytyczne odnoszą się do żurawi samojezdnych zdefiniowanych w normie EN 13000 i są uważane za jej uzupełnienie. Dokument został opracowany z myślą o żurawiach samojezdnych, ale ma być przeznaczony również dla innych typów żurawi.
Wytyczne FEM nie mają zastosowania do tzw. lin hybrydowych, które są połączeniem liny stalowej i wysokowydajnych włókien, gdzie zdolność przenoszenia obciążeń jest dzielona pomiędzy obydwa materiały.
Dokument dostępny jest w języku angielskim na stronie Wydawnictwa VDMA