W pracy z linami stalowymi spotykamy się czasem z przypadkami ich zerwania podczas eksploatacji urządzeń. Na szczęście takie zdarzenia nie są częste, jednak ich wystąpienie może mieć poważne konsekwencje. Zrozumienie przyczyn tych sytuacji jest kluczowe, aby skutecznie im zapobiegać.
Przyczyny zerwania lin
Zerwanie liny stalowej podczas pracy zależy od wielu czynników, które często nakładają się na siebie. Oczywiście, przypadki mechanicznych uszkodzeń, niezwiązanych z normalnym zużyciem eksploatacyjnym, są najbardziej widoczne. Jednak warto zadać sobie pytanie, czy takich sytuacji można uniknąć? Odpowiedź brzmi: zdecydowanie tak.
Proces doboru liny stalowej do danego urządzenia opiera się na rygorystycznych normach, takich jak ISO 16625 czy FEM 1.001. Normy te precyzyjnie określają wytyczne, uwzględniając rodzaj oraz przeznaczenie urządzenia. Lina dobierana jest tak, aby sprostać wymagającym warunkom pracy, z uwzględnieniem bufora w postaci współczynnika bezpieczeństwa, który może wynosić nawet kilkunastokrotność minimalnej siły zrywającej linę. (więcej o prawidłowej eksploatacji lin przeczytasz tutaj: Instrukcja eksploatacji lin stalowych).
Dlaczego mimo procedur dochodzi do zerwania liny?
Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna i może dotyczyć różnych aspektów związanych z linami stalowymi. Analiza konkretnych przypadków, z którymi mieliśmy do czynienia, pozwala jednak na wyciągnięcie kilku kluczowych wniosków.
Przypadek 1
Na suwnicy o udźwigu 10 ton (grupa natężenia pracy A4) zainstalowano linę o średnicy 11 mm i konstrukcji 8xK19S-PWRC(K), długość liny wynosiła 45 m. Po 2,5 roku eksploatacji doszło do zerwania liny podczas przenoszenia ładunku.
Analiza uszkodzonej liny wykazała dużą liczbę pękniętych drutów – od 20 na długości 6xd do ponad 130 na długości 30xd. Zgodnie z normą ISO 4309, linę należy wyłączyć z eksploatacji przy wystąpieniu 5 pękniętych drutów na długości 6xd oraz 10 na długości 30xd. W tym przypadku pęknięcia nie były efektem jednorazowego zerwania liny, lecz ekstremalnego przekroczenia kryteriów wyłączenia liny z użytkowania.
Przypadek 2
Na suwnicy o udźwigu 15 ton (grupa natężenia pracy A5) zainstalowano linę o średnicy 11 mm i konstrukcji 8xK19S-EPIWRC, o długości 58 m. Lina pracowała przez 9 miesięcy, po czym doszło do jej zerwania.
Po analizie liny odkryto ponad 400 pękniętych drutów, głównie w dolinach splotek, na odcinku między 6 a 14 metrem liny. Pęknięcia te miały charakter zmęczeniowy i powstały przed zerwaniem się liny. Zostały one przeoczone podczas rutynowych przeglądów serwisowych, co ostatecznie doprowadziło do zerwania liny.
Wnioski
Obydwa przypadki mają wspólną przyczynę – kontynuowanie pracy liny pomimo przekroczenia kryteriów jej wyłączenia z eksploatacji zgodnie z normami. Użytkownicy mieli możliwość zapobieżenia zerwaniu się liny poprzez regularną kontrolę i reagowanie na widoczne uszkodzenia.
Zapewnienie regularnej kontroli lin oraz odpowiednia reakcja na ich zużycie jest kluczowa dla bezpieczeństwa pracy. Firma PFEIFER, działająca w obszarach m.in. techniki linowej i dźwigowej, budowlanej oraz technice podwieszania i zabezpieczania ładunku oferuje wsparcie techniczne w rozwiązywaniu problemów związanych z linami stalowymi. Zapraszamy do kontaktu: liny@pfeifer.pl.
