Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego wprowadza pojęcie resursu (dla dźwignic oraz innych urządzeń transportu bliskiego będących pod dozorem).
Resurs określany jest w niej jako projektowany bezpieczny okres eksploatacji urządzenia, określony liczbą cykli pracy (dla konstrukcji jako całości) oraz liczbą godzin pracy (dla mechanizmów) w założonym okresie eksploatacji z założonym obciążeniem nominalnym. Rozporządzenie narzuca jednocześnie na eksploatujących konieczność określenia stopnia jego wykorzystania w przypadku wskazanych urządzeń.
Parametry graniczne
Pod pojęciem resurs rozumie się szereg parametrów granicznych które są stosowane do oceny i identyfikacji stanu technicznego UTB, określone na podstawie liczby cykli pracy i stanu obciążenia UTB w założonym okresie eksploatacji, z uwzględnieniem rzeczywistych warunków użytkowania, zwanych również DWP (ang. Design Working Period). Określenie stopnia wykorzystania resursu urządzenia sprowadza się do analizy wykorzystania urządzenia od momentu jego instalacji (odbioru) do chwili aktualnej z punktu widzenia użytkownika.
Wyznaczony stopień wykorzystania resursu umożliwia oszacowanie pozostałego czasu eksploatacji oraz stopnia zużycia konstrukcji urządzenia, a także stopnia zużycia poszczególnych mechanizmów. Niezwykle istotne w sporządzaniu kalkulacji stopnia wykorzystania resursu urządzenia jest porównanie założeń projektowych z rzeczywistym wykorzystaniem urządzenia. W praktyce określa się również poprawność doboru urządzenia do wykonywanej pracy - projektowy okres eksploatacji urządzeń jest bowiem ściśle powiązany z projektową grupą natężenia pracy urządzenia, natomiast w niewielkim stopniu ma związek z czasem w rozumieniu kalendarzowym, wyjaśnia Piotr Cybulski, Dyrektor Techniczny z firmy Przedsiębiorstwo HAK Sp. z o.o.
Resurs w zmiennym środowisku
Procesy logistyczne, w których biorą udział urządzenia transportu bliskiego, zależą od indywidualnych potrzeb eksploatującego. Projektant dźwignicy musi więc wziąć pod uwagę te jednostkowe wymagania w celu doboru urządzenia odpowiedniego do wykonywanej pracy. Zdecydowana większość urządzeń transportu bliskiego jest projektowana tak, aby osiągnęły swój resurs wcześniej niż po 10 latach eksploatacji. Na etapie projektowym producent urządzenia określa również grupę natężenia pracy całości urządzenia oraz jego mechanizmów. Jedną z najbardziej znanych norm definiujących grupę natężenia pracy dźwignic i mechanizmów jest norma PN-ISO 4301-1.
Praktyka pokazuje, że właśnie poprawność doboru urządzenia do wykonywanej pracy stanowi obecnie często spotykany problem – widać to przede wszystkim w przypadku tych urządzeń, które swój resurs osiągają znacznie wcześniej, niż zakładano. Powodów tego należy doszukiwać się przede wszystkim w zmianach, jakie zachodzą w procesach logistycznych w trakcie eksploatacji gotowego urządzenia, dodaje Piotr Cybulski.
Analiza przypadku
Jako przykład rozpatrzymy pewną sytuację. Projektant zaprojektował suwnicę na podstawie założeń eksploatacyjnych przekazanych przez inwestora. Zgodnie z pierwotnym planem urządzenie ma pracować przez 330 dni w roku, przez jedną zmianę w ciągu doby, wykonując w tym czasie 30 cykli pracy (przenoszenie ładunku nominalnego). Na postawie tych założeń projektant określił GNP urządzenia jako A4. Jeśli eksploatujący będzie używał suwnicy zgodnie z założeniami poczynionymi na etapie projektowym, urządzenie osiągnie swój resurs po ok. 10 latach pracy. Jeśli natomiast nastąpi zwiększenie mocy produkcyjnej, w związku z czym urządzenie będzie pracować na dwie zmiany w ciągu jednego dnia, wykonując w sumie 60 cykli pracy, wtedy resurs zostanie osiągnięty po 5 latach pracy. Jeśli z kolei nastąpi zmniejszenie używalności suwnicy i będzie ona wykonywać tylko 15 cykli pracy na dobę, to osiągnie swój resurs po ok. 20 latach pracy.
Na podstawie przedstawionego przykładu zaobserwować można, jak istotny jest poprawny dobór GNP urządzeń w zależności od wykonywanej bądź planowanej pracy.
Oferta Przedsiębiorstwa HAK Sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo HAK Sp. z o.o. jest producentem UTB, ma status Centrum Badawczo-Rozwojowego i jako firma posiada uprawnienia do napraw, modernizacji i wytwarzania dźwignic. Szerokie grono specjalistów wielu branż, wieloletnie doświadczenie oraz możliwości techniczne sprawia pozwalają świadczyć specjalistyczne usługi określania resursu suwnic, resursu dźwignic oraz wykonywania przeglądów zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Artykuł promocyjny Przedsiębiorstwa HAK Sp. z o.o.
