Instrukcja użytkowania manipulatora firmy Dalmec typu Partner Equo, może stanowić wzór do naśladowania dla całej branży dźwignicowej. Jest doskonałym przykładem, pokazującym w jaki sposób mogą być zrealizowane wymagania dyrektyw i norm zharmonizowanych w zakresie resursu, w sposób nie budzący żadnych wątpliwości.
Analizie poddaliśmy Instrukcję użytkowania manipulatora Dalmec kierując się wymaganiami zawartymi w dyrektywach i normach zharmonizowanych. Już we wprowadzeniu do instrukcji znajdujemy deklarację, która brzmi:
Instrukcja niniejsza odpowiada wymogom zawartym w dyrektywie Wspólnoty Europejskiej 2006/42, załącznik I, punkt 1.7.4 oraz rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn. Z instrukcją tą musza się zapoznać wszyscy pracownicy wyznaczeni do obsługi oraz konserwacji manipulatora.
Spełnienie tego wymogu potwierdzają dalsze rozdziały instrukcji jak:
- Zasady bezpiecznej pracy,
- Wymagane kwalifikacje,
- Opis manipulatora,
- Trwałość - certyfikaty.
W tym ostatnim punkcie znajdujemy chyba najważniejsze stwierdzenie: Konstrukcja manipulatora została tak zaprojektowana, aby warunkach środowiskowych zgodnych z podanymi w danych technicznych poniżej oraz pod warunkiem przestrzegania przedstawionych w niniejszej instrukcji zasad dotyczących pracy i konserwacji zapewnić teoretyczną odporność na zmęczenie i starzenie manipulatora na poziomie 2.500.000 cykli. Trwałość manipulatora jest obliczana przy użyciu oprogramowania certyfikowanego przez TUV Nord.
Zapis ten spełnia wymagania sekcji 4.1.2.3 dyrektywy maszynowej, która wymaga, aby projektant maszyny uwzględnił zmęczenie materiału i zużycie eksploatacyjne, które zależą od czasu i intensywności użytkowania maszyny. Obliczenia powinny opierać się na założonym okresie eksploatacji maszyny wyrażonym np. w liczbie godzin pracy lub cyklach eksploatacyjnych.
W ślad za deklaracją WE znajdujemy też potwierdzenie zgodności z podstawowymi aktami normatywnymi w tym m. in. z normami zharmonizowanymi PN-EN12100:2010 i PN-EN14238:2009.
Wg PN-EN ISO 12100 to producent ma obowiązek dostarczyć wiedzę niezbędną do eliminacji zagrożeń, oceny i zmniejszenia ryzyka we wszystkich fazach cyklu życia maszyny, a także określić okresy miedzy przeglądowe maszyny.
W dalszej części analizowanej instrukcji znajdujemy:
- Informacje dla operatora o ryzyku szczątkowym,
- Analizę zagrożeń (pełną - co jest niespotykanie rzadkim zjawiskiem),
- Wykaz wymagań, zagrożeń i zastosowanych środków zaradczych,
- Transport i instalacja,
- Instrukcje regulacji,
- Instrukcje robocze,
- Konserwacje, przeglądy i naprawy.
W ostatnim rozdziale zawarty jest opis przeglądów konserwacyjnych, procedur okresowych, specjalnych i awaryjnych. Producent zaleca, aby procedury okresowe wykonywane były co 50.000, 150.000 lub 300.000 cykli jednak nie rzadziej niż odpowiednio co 3, 6 lub 12 miesięcy.
Urządzenie zostało wyposażone w licznik cykli, który rejestruje ilość wykonanych cykli roboczych od początku eksploatacji a użytkownik zobowiązany jest do prowadzenia rejestru czynności kontrolnych i napraw w oparciu o dane licznika cykli oraz do prowadzenia rejestru odczytów.
Po osiągnięciu maksymalnego okresu trwałości (2,5mln cykli) producent zaleca wezwanie autoryzowanego Serwisu Dalmec celem zdiagnozowania stanu technicznego i ustalenia dalszego postępowania.
Podsumowanie
Przeprowadzona analiza dokumentacji dostarczonej wraz z manipulatorem Dalmec pokazała, żeinstrukcja użytkowania spełnia w pełni wymagania Dyrektywy Maszynowej sekcja 1.1.2 dotyczącej zasad bezpieczeństwa kompleksowego. Tym samym spełnia też wymagania jakie na eksploatującego nakłada rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego sformułowane w § 7 dotyczące określania resursu i śledzenia stopnia jego wykorzystania.
