Większość produkowanych obecnie oraz będących w użyciu dźwignic to urządzenia uniwersalne w zastosowaniu – większość z nich wyposażona jest w hak nośny, służący do podwieszania podnoszonego bądź przenoszonego ładunku. Jeżeli ładunek nie został wyposażony w odpowiedni zaczep transportowy, za który może być zawieszony bezpośrednio na haku dźwignicy, wówczas konieczne jest zastosowanie elementów pośredniczących, pozwalających na skuteczne i bezpieczne wykonanie tej operacji.
Dotycząca bezpieczeństwa maszyn Dyrektywa 2006/42/WE nazywa tego typu elementy pośredniczące osprzętem do podnoszenia. Różnorodność odmian osprzętu do podnoszenia jest znaczna i wynika z szerokiego zakresu parametrów transportowanego ładunku. Grupa ta obejmuje zarówno prostsze, jak i bardziej złożone urządzenia, począwszy od zawiesi linowych czy łańcuchowych, pasów tekstylnych, poprzez specjalizowane elementy wyposażenia zawiesi, a skończywszy na skomplikowanych urządzeniach o złożonej budowie.
Trawersa jako urządzenie pośredniczące
Jednym z powszechnie stosowanych typów zdejmowalnych urządzeń chwytających są trawersy. Osprzęt ten ma najczęściej kształt belki nośnej o parametrach i kształcie dostosowanym do ładunku, który ma być podnoszone przy ich zastosowaniu. Trawersy są używane przede wszystkim tam, gdzie przenoszony ładunek wymaga podwieszenia na hakach o takim rozstawie, który uniemożliwia zastosowanie zawiesi wielocięgnowych. Stosuje się je w różnych warunkach środowiskowych do transportu:
- ładunków niewygodnych pod względem kształtów i wymiarów,
- cienkich i długich prętów lub blach, których ugięcie, a tym samym możliwość zniekształcenia, można zmniejszyć przez podwieszenie w kilku miejscach,
- ładunków przekraczających udźwig jednej dźwignicy,
- większej ilości ładunków o masie większej od udźwigu dźwignicy,
- innych rozwiązań wg specjalnych uwarunkowań.
Trawersy specjalistyczne
Wszędzie tam, gdzie w procesach technologicznych konieczne jest przemieszczanie i podnoszenie ładunku o specyficznym kształcie bądź w charakterystycznych warunkach, stosuje się rozwiązanie w postaci trawers specjalistycznych, zaprojektowanych z myślą o konkretnym środowisku czy jednostkowym zastosowaniu. W ich konstrukcji stosuje się elementy ruchome, napęd elektryczny czy zjawisko przyciągania magnetycznego.
Przedsiębiorstwo HAK Sp. z o. o. jest producentem trawers specjalistycznych, produkowanych często na podstawie indywidualnego projektu, zgodnego z potrzebami klienta. Projekt taki uwzględnia zarówno parametry ładunku, jak i czynności związane z manipulowaniem ładunkiem (podnoszeniem, obracaniem, łączeniem czy transportowaniem w inne miejsce) w procesie technologicznym.
W grupie trawers specjalistycznych wyróżnić można następujące rozwiązania techniczne:
- trawersy wykonane ze stopów stali, cynkowane lub zabezpieczane powłoką malowaną, chroniącą przed niszczącym działaniem czynników środowiskowych,
- trawersy z różną ilością oraz różnym, często zmiennym oraz modyfikowalnym rozstawem cięgien - punktów zaczepienia ładunku;
- trawersy wyposażone w cięgna do podwieszenia ładunku o specjalnym kształcie, często ruchome;
- trawersy o różnej konstrukcji zawieszenia na haku dźwignicy bądź stałego zamocowania bezpośrednio na dźwignicy;
- trawersy z możliwością obracania ładunku w osi pionowej i poziomej, najczęściej zasilane i sterowane elektrycznie;
- trawersy z mechanizmem automatycznego bądź półautomatycznego pozycjonowania ładunku;
- trawersy wyposażone w ograniczniki ruchu oraz udźwigu
- trawersy wyposażone w czujniki wykrywania oraz zapięcia ładunku.
Powszechnie stosowanym przykładem trawers specjalnych, dobrze obrazujących potencjał tego typu rozwiązań, są trawersy do worków typu big-bag oraz trawersy do stropów filigran.
Zaawansowane rozwiązania techniczne - przykłady
W grupie trawers specjalistycznych wyróżniają się te, które wykorzystują szerokie spektrum rozwiązań technicznych, pozwalając na bezpieczne podnoszenie i przenoszenie ładunków o dużej masie i nietypowych gabarytach, a także manipulowanie nimi w obrębie linii technologicznych. Prezentujemy kilka rozwiązań projektu oraz produkcji Przedsiębiorstwa HAK Sp. z o.o., opracowanych zgodnie z potrzebami klientów, rozwiązujących problemy transportowe pojawiające się na różnych etapach procesów produkcyjnych.
Trawersa do transportu wirników turbiny
Trawersa o udźwigu 185 ton, opracowana i przeznaczona do transportu wirników turbiny. Trawersa wyposażona w automatyczny mechanizm poziomowania i wyważania podnoszonego ładunku. Rozstaw haków trawersy jest regulowany płynnie w zakresie 3000 – 7000 mm.
Trawersa obrotowa do transportu kręgów folii
Trawersa o udźwigu 2t, wyposażona w ruchome, rozsuwane cięgna zakończone elementami chwytnymi przystosowanymi do podnoszenia oraz obracania w osi pionowej kręgów folii nawijanych na tekturowe glizy. Trawersa podnoszona jest i opuszczana na dwóch linach w rozstawie 1,5m. Porusza się na dwóch prowadnicach, uniemożliwiających jej samoczynny obrót, które zamocowano na suwnicy.
Trawersa elektromechaniczna do transportu pakietów blach
Trawersa elektromechaniczna o udźwigu 10t, opracowana do podnoszenia i transportu pakietów blach. Urządzenie wyposażono w rozsuwane widły, oparte na mechanizmie teleskopowym, wyposażone w wyłączniki krańcowe rozstawu szczęk, ograniczniki siły zacisku szczęk oraz czujniki obciążenia pionowego łap na szczękach. Sterowanie działaniem urządzenia odbywa się radiowo.
Trawersa do transportu kręgów stalowych
Trawersa specjalna do podnoszenia i transportu kręgów blachy (stali). Trawersa umożliwia podnoszenie i obracanie o 180° kręgów o masie do 4,5t oraz średnicy od 1700 do 2200 mm. Trawersa zasilana jest z kablozwijaka, a sterowanie jej działaniem odbywa się radiowo.
Trawersa obrotowa do transportu kręgów blachy
Trawersa automatyczna o udźwigu 30t, opracowana do podnoszenia i transportu kręgów blachy w pozycji poziomej. Urządzenie wyposażono w sztywne cięgna o regulowanym rozstawie oraz elektryczny obrót – funkcje sterowane z zastosowaniem radia. Trawersa ma wbudowaną wagę elektroniczną z wyświetlaczem dla sprawdzania ciężaru ładunku.
Artykuł prezentuje rozwiązania firmy Przedsiębiorstwo HAK Sp. z o.o.
