KONE UltraRope – lina dźwigowa dla najwyższych budynków świata
Wraz z rozwojem urbanizacji rośnie zapotrzebowanie na coraz wyższe budynki. W ostatnich latach ich ilość w dużych miastach stale rośnie. Wraz z rosnącą wysokością budynków konieczny jest rozwój technologii dźwigowej, pozwalający na przemieszczanie się osób na coraz wyższe piętra, bez konieczności przesiadania się w trakcie podróży.
Wysokość graniczna, do której może dojechać pojedyncza winda, zanim ciężar stalowej liny przekroczy możliwość utrzymania jej na tej wysokości wynosi około 500 metrów. Barierę tą pozwala pokonać lina z włókna węglowego Kone UltraRope – elastyczna lina, które umożliwia instalację dźwigów w budynkach, których wysokość sięgających nawet 1000 metrów. Po raz pierwszy została zaprezentowana przez firmę Kone w czerwcu 2013 roku.
Lina UltraRope eliminuje wiele wad konwencjonalnej liny stalowej. KONE UltraRope składa się z rdzenia wykonanego z włókna węglowego i powłoki o wysokim współczynniku tarcia na bazie żywicy epoksydowej. Jest niezwykle lekka, co oznacza, że można znacznie obniżyć zużycie energii w windach i ograniczyć wielkość maszynowni w wysokich budynkach.
Zmniejszenie ciężaru liny oznacza zmniejszenie masy ruchomej części windy (lin podnoszących, lin kompensacyjnych, przeciwwagi, kabiny oraz pasażerów na pokładzie). Jako, że wpływ lin na ogólny ciężar ruchomej części dźwigu jest znaczny – wraz ze wzrostem odległości podróży zalety KONE UltraRope rosną wykładniczo.
Przykład:
W przypadku windy o wysokości podnoszenia wynoszącej 500 metrów oszczędność energii wyniesie
około 15%, a redukcja masy części ruchomej – około 60 %.
Przy wysokości podnoszenia wynoszącej 800 metrów – energia zredukowana zostanie nawet o 45%,
zaś masa – o 90%.
KONE UltraRope jest niezwykle wytrzymała i bardzo odporna na zużycie i ścieranie, co oznacza wydłużenie czasu eksploatacji. Nowa lina ma wyjątkowo długą żywotność – co najmniej dwa razy większą od konwencjonalnej liny stalowej.
Specjalna powłoka eliminuje konieczność stosowania smarów, olejów eksploatacyjnych, które są łatwopalne i zanieczyszczają środowisko naturalne.
Przy zastosowaniu KONE UltraRope zmniejszony zostaje również czas przestoju windy spowodowany kołysaniem się budynku. Podczas silnego wiatru wysokie budynki zaczynają się kołysać, co z kolei prowadzi do kołysania się lin, a to powoduje rezonans linowy. Ze względów bezpieczeństwa należy zmniejszyć prędkość windy lub całkowicie ją zatrzymać. W takiej sytuacji widoczne są korzyści z zastosowania liny z włókna węglowego zamiast ze stali. KONE UltraRope rezonuje z wyższą częstotliwością niż stal i większość innych materiałów budowlanych, co oznacza, mniejsze prawdopodobieństwo rezonowania przy silnym wietrze.
Lina KONE UltraRope w przekroju nie jest okrągła, a przypomina raczej pas – jest szersza niż grubsza, ma szereg podłużnych rowków w kształcie litery V i może być poddawana pultruzji (poltruzja to technika przetwarzania tworzyw sztucznych) żywicami epoksydowymi, poliestrowymi, fenolowymi lub winyloestrowymi.
Technologia została opatentowana w 2008 roku. Przed wypuszczeniem na rynek KONE UltraRope była rygorystycznie testowana w działających windach, w laboratoriach symulacyjnych, w zakładach badawczo-rozwojowych KONE w Finlandii, m. in. w najgłębszym na świecie laboratorium testowania wind, w obiekcie KONE’s Tytyri zbudowanym ponad 300 metrów pod ziemią przylegającym do czynnej kopalni wapienia. Testowano m.in. takie cechy, jak wytrzymałość na rozciąganie, czas zginania czy starzenie materiału.
Pierwsza winda wyposażona w technologię KONE UltraRope została zainstalowana w ośrodku Marina Bay Sands w Singapurze we wrześniu 2013 r.
KONE UltraRope zastosowana będzie również w budynku Jeddah Tower w mieście Dżudda w Arabii Saudyjskiej, którego budowa zakończy się pod koniec 2019. Jeddah Tower będzie najwyższym budynkiem na świecie mierzącym ponad 1 km wysokości. W wieżowcu zainstalowane będą najszybsze i najdłuższe windy DoubleDeck na świecie.
Na koniec warto zobaczyć krótki, 3-minutowy film na temat rewolucyjnej technologii UltraRope