Dokonując zakupu liny stalowej do swojego urządzenia, jak suwnica, żuraw samojezdny, wieżowy czy inne urządzenie transportu bliskiego, użytkownik zadaje sobie pytanie: czy powinna być ona ocynkowana, czy nie? Firma PFEIFER przybliża wady i zalety każdego z rozwiązań.
Wielu użytkowników bagatelizuje tę kwestię, a wielu po prostu staje przed prostym wyborem – od początku proponuje im się tylko jeden rodzaj liny (ocynkowaną lub nieocynkowaną). Tymczasem wybór odpowiedniej liny ma znaczący wpływ na jej żywotność, za którą przecież zapłaciliśmy i której oczekujemy, mówi Paweł Michałkiewicz z firmy PFEIFER.
Powłoka cynku na linie (w rozumieniu normy PN EN 12385-4) ma gwarantować dłuższą żywotność, zabezpieczając powierzchnię drutu oraz linę przed korozją. Według normy PN EN 10244-2 występuje kilka klas powłoki cynku, m.in. A; AB, B, najczęściej występującą jest klasa B. Klasy te określają grubość powłoki cynku, jaka występuje na drucie w odniesieniu do etapu produkcji liny, na którym drut został poddany procesowi cynkowania.
Jak w prosty sposób ocenić, jakiej liny potrzebujemy?
Jeśli użytkowane przez nas liny zostają przeważnie wyłączone z eksploatacji wskutek uszkodzeń spowodowanych innymi czynnikami niż korozja, to najpewniej wcale nie potrzebujemy liny ocynkowanej. Jeśli jednak ich uszkodzenia zazwyczaj związane są z korozją, to w pierwszej kolejności musimy zastanowić się nad tym, czy nasze liny są prawidłowo konserwowane. Przybliżyliśmy ten temat w artkule: Liny stalowe - smarować czy nie smarować?
Zastosowanie liny ocynkowanej
W przypadku, kiedy prawidłowo konserwujemy nasze liny, ale zwykła konserwacja nie jest wystarczająca i liny nadal korodują, wówczas należy rozważyć zakup liny ocynkowanej. Ten rodzaj lin jest wymagany w szczególności w aplikacjach morskich oraz w środowisku narażonym na działanie agresywnych fumeroli. Sól morska i wilgotne środowisko mogą doprowadzić do tego, że lina nie będzie się nadawała do użytku już po niewłaściwym jej przechowywaniu.
Kiedy lepiej nie stosować liny ocynkowanej?
Jednak fakt, że liny ocynkowane mają dłuższą żywotność i w niektórych warunkach są szczególnie zalecane, wcale nie oznacza, że wybór lin z tego rodzaju zabezpieczeniem jest zawsze wskazany. Ocynk, oprócz swoich niepodważalnych właściwości antykorozyjnych, może niestety również negatywnie wpływać na żywotność lin. Przyczyną jest zmniejszenie elastyczności w trakcie procesu cynkowania drutu do ich produkcji.
Drut posiada swoją własną elastyczność, którą rozumiemy jako zdolność do poddawania się przeginaniu. W trakcie cynkowania stalowego drutu pojawia się dodatkowa warstwa otaczająca całą jego powierzchnię. Siłą rzeczy ta warstwa dodatkowego metalu, o innych właściwościach fizyko-chemicznych niż właściwości drutu, zmniejsza jego elastyczność, co przekłada się na wyniki w przeginaniu zmęczeniowym.
Czy cynkowanie liny zawsze wydłuża jej żywotność?
Stojąc przed wyborem liny dla urządzenia, warto zadać sobie pytanie, czy cynkowanie będzie miało rzeczywiście korzystny wpływ na jej eksploatację. W praktyce może się bowiem okazać, że zabezpieczenie, które z założenia ma przedłużyć żywotność liny, w określonych przypadkach nawet ją skróci. Wszystko zależy od jej przeznaczenia oraz sposobu użytkowania. Zdarza się niestety, że ocynk powoduje np. niewłaściwe układanie się liny na bębnie wciągarki żurawia samojezdnego czy wieżowego, a taka sytuacja ma z kolei ogromny wpływ na żywotność liny. Jeżeli dojdzie do nieprawidłowego ułożenia liny na bębnie wciągarki, to efektem będzie uszkodzona lina, np. w postaci deformacji wynikającej z zapadnięcia się górnego zwoju w dolne, które nie są ułożone prawidłowo.
Tam, gdzie mamy potrzebę wysokiej wydajności liny pod kątem przeginania zmęczeniowego, gdzie liny pracują intensywnie, przeginając się przez koła linowe, żywotność liny zwiększymy, instalując ją w wersji nieocynkowanej.
Wniosek nasuwa się więc jeden – wybór liny powinna zawsze poprzedzić dogłębna analiza jej przeznaczenia oraz warunków pracy, a liny ocynkowane, choć z pozoru trwalsze, nie zawsze będą najlepszym wyborem. Pracownicy firmy PFEIFER, specjalizującej się m.in. w dostawach lin dla UTB, pomogą przeanalizować środowisko pracy danego urządzenia oraz dobrać właściwą linę do konkretnego zastosowania.
Nareszcie ktoś zobaczył dwie strony stosowania lin ocynkowanych, a nie tylko zalety. Ponieważ autor należy do czołówki specjalistów w Polsce w tej dziedzinie, to tylko zwiększa merytoryczną wartość artykułu, ale .... bo zawsze jest jakieś, ale... na podstawie swoich doświadczeń wyżej stawiam walory zabezpieczenia i smarowania wewnętrznego i zewnętrznego liny niż ocynkowanie, a nawet zamiast ocynkowania. Niestety liny ocynkowane dodatkowo mogą przyspieszać zużycie bębna linowego, szczególnie jeśli pracują w podwyższonej temperaturze. Lina ocynkowana być nie musi, ale smarowana wewnętrznie i zewnętrznie TAK, z małymi wyjątkami. Niekiedy nawet lina powinna być dodatkowo dosmarowana zewnętrznie, bo to gwarantuje dłuższe życie bębna linowego, o czym często się zapomina, dobierając linę.