Poniższe opracowanie jest streszczeniem wytycznych FEM i Międzynarodowej Federacji Producentów i Użytkowników Podestów Ruchomych (IPAF) odnośnie przeglądów specjalnych samojezdnych podestów roboczych (ang. MEWP - Mobile Elevating Work Platforms).
W dokumencie pt. Guidance for Major Inspections of Mobile Elevating Work Platforms przedstawiono plan głównego/specjalnego przeglądu samojezdnego podestu roboczego, który można przyjąć w celu ustalenia, czy maszyna spełnia kryteria bezpiecznego projektowania i użytkowania wykraczające poza okres projektowany przez producenta.
Trwałość konstrukcyjną definiuje się jako czas trwania ustalony przez producenta dla którego konstrukcję lub element konstrukcyjny można zastosować zgodnie z przeznaczeniem i zaleceniem konserwacji.
Samojezdne podesty robocze są projektowane i konstruowane w oparciu o ustalenia kryteriów określonych przez krajowe i międzynarodowe normy zależne od kraju / kontynentu, w którym mają zostać wprowadzone do eksploatacji po raz pierwszy.
Rosnące zapotrzebowanie na urządzenia używane i lokowanie maszyn w niektórych flotach do wynajęcia doprowadziło do wykorzystania podestów dłużej niż zakłada projektowany okres użytkowania.
Zakłada się, że istnieją urządzenia, będące w eksploatacji, które:
- były użytkowane przez 10 lat lub dłużej, ale mogły nie osiągnąć okresu użytkowania w odniesieniu do cyklu projektowego, tj. resursu,
- osiągnęły okres użytkowania przed upływem 10 lat z powodu nadmiernego użytkowania lub/ i użytkowania w trudnym środowisku operacyjnym.
Niektóre kraje, w tym Australia, Kanada i Finlandia, formalnie udokumentowały wymóg przeglądu specjalnego w szczególnych okolicznościach, w tym w przypadku, gdy urządzenie ma być stosowane dłużej niż wskazuje na to projektowany okres bezpiecznej eksploatacji.
Zakres i częstotliwość przeglądów
Właściciele powinni wdrożyć regularne programy przeglądów i konserwacji w zgodnie z lokalnymi, krajowymi przepisami, ustawodawstwem, dyrektywami, standardami i wymaganiami producenta.
Mogą one obejmować:
- przeglądy przed użyciem,
- przeglądy okresowe lub doraźne,
- półroczne lub roczne przeglądy / badanie przez kompetentną osobę.
Zależnie od częstotliwości użytkowania i środowiska operacyjnego, planowane przeglądy powinny być przeprowadzane z częstotliwością umożliwiającą utrzymywanie samojezdnych podestów roboczych w bezpiecznym i zadowalającym stanie. Im trudniejsze środowisko operacyjne, tym częściej należy wykonywać przeglądy.
Właściciel powinien przechowywać pełny i wyczerpujący zapis informacji dotyczących przeglądów, konserwacji i testów, które mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo. W przypadku sprzedaży urządzenia, wszelkie informacje powinny być przekazywane wraz z maszyną i udostępnione nowemu właścicielowi. Rejestry te należy przechowywać do momentu, aż urządzenie zostanie trwale usunięte z eksploatacji.
Proponuje się, aby samojezdny podest roboczy przeszedł przegląd specjalny w 10 roku po oddaniu do eksploatacji, a następnie co 5 lat (np. 10, 15, 20 lat). Jeśli historia serwisowania wskazuje na trwałe wysokie zużycie, użytkowanie w środowiskach lub aplikacjach o wysokiej korozyjności, co zwykle skraca okresy między serwisowe, przegląd specjalny powinien zostać przeprowadzony przed upływem 10 lat. Przegląd może zostać przeprowadzony etapami, pod warunkiem że zostanie całkowicie zakończony do 10 roku. Jeśli dokumentacja serwisowa z ostatnich 5 lat pracy urządzenia nie jest dostępna, należy przeprowadzić przegląd specjalny. Należy go przeprowadzić przy zmianie właściciela i / lub przywozie do kraju, jeśli dokumentacja serwisowa nie jest dostarczona.
Celem przeglądu specjalnego jest zapewnienie dalszej bezpiecznej eksploatacji samojezdnego podestu roboczego.
Podmioty przeprowadzające przeglądy
Przegląd specjalny powinien być przeprowadzony przez kompetentną osobę lub właściwy organ. Taka kompetentna osoba lub organ powinny odbyć odpowiednie szkolenia, posiadać kwalifikacje i doświadczenie, wiedzę i umiejętności umożliwiające prawidłowe wykonanie wymaganych czynności.
Osobom przeprowadzającym przeglądy specjalne zaleca się okresowe aktualizowanie wiedzy w zakresie obejmującym m.in.:
- zmiany w odpowiednich przepisach,
- zmiany odpowiednich standardów i najlepszych praktyk,
- ulepszenia w systemach i metodach przeglądu,
- rozwój technologii i projektowania maszyn,
- aktualizacje wymagań serwisowych i konserwacyjnych producenta,
- biuletyny bezpieczeństwa lub serwisowe.
Kompetentna osoba lub organ powinny być w stanie wykazać się kompetencją w stosunku do odpowiedniego rodzaju rozpatrywanego samojezdnego podestu roboczego i i znać :
- specyficzny model
- instrukcje producenta,
- wymagane procesy kontrolne.
Kompetentna osoba / organ powinna w razie potrzeby rozważyć zaangażowanie strony trzeciej w celu zapewnienia specjalistycznego wsparcia lub wykonania usług, np. rozpoznania zmęczenia materiału, badania nieniszczące.
Wymagania dotyczące przeglądu
Przed przystąpieniem do przeglądu specjalnego należy przeprowadzić dokładną ocenę ryzyka w miejscu pracy oraz określić zadania do wykonania.
Konieczne jest sprawdzenie wszystkich elementów konstrukcyjnych w celu zidentyfikowania problemów, które wymagają naprawy lub wymiany przed ponownym uruchomieniem maszyny.
Ciągły zapis roboczy historii serwisu i konserwacji oraz zapis znaczących wydarzeń dotyczących bezpieczeństwa i działania samojezdnego podestu ruchomego powinny być zachowywane i łatwo dostępne do wglądu. Zapisy powinny być czytelne i łatwe do zrozumienia. Dokumentacja dostarczająca dowodów przeglądu, korekt, wymiany części, napraw i wykonanych przeglądów i nieprawidłowości lub uszkodzeń dotyczących bezpiecznego użytkowania urządzenia powinny być dostępne dla potrzeb przeglądu. Ponadto, zapisy z rutynowych, doraźnych i / lub okresowych raportów z przeglądu oraz wypełnione półroczne / roczne sprawozdania z przeglądu powinny być przechowywane i udostępniane do badania zgodnie z wymaganiami. Wymienione wyżej zapisy powinny zostać przeniesione wraz urządzeniem podczas zmiany własności samojezdnego podestu ruchomego
W ramach przeglądu specjalnego należy wziąć pod uwagę między innymi:
- instrukcje bezpieczeństwa i instrukcje obsługi i konserwacji obowiązujące w czasie przeglądu,
- sterowanie i zatrzymywanie awaryjne,
- szczegółowe badanie wszystkich lin stalowych i łańcuchów,
- szczegółowa kontrola wzrokowa wszystkich elementów konstrukcyjnych,
- badania nieniszczące elementów konstrukcyjnych określone przez producenta oraz inne podejrzane obszary pod kątem pękania z powodu zmęczenia lub nadmiernego stresu,
- anomalie strukturalne, mechaniczne, elektryczne, instrumentacyjne, kontrolne i operacyjne,
- komponenty, których zapisy konserwacji wskazują na powtarzające się awarie,
- układy hamulcowe,
- systemy poziomowania platformy roboczej,
- kosz roboczy, poręcze i bramki dostępu,
- aktualizacje bezpieczeństwa i biuletyny producenta,
- wtórne i awaryjne systemy wyszukiwania,
- kontrola tolerancji zużywających się elementów,
- kontrola korozji i degradacji środowiska,
- kontrola elementów, które mogły być wcześniej wymienione,
- określone urządzenia bezpieczeństwa samojezdnych podestów roboczych,
Należy pamiętać, że nie istnieje pełna ogólna lista kontrolna przeglądów specjalnych, nie jest też możliwe, aby osoba udostępniła / wykorzystała taką listę. Każdy przegląd specjalny będzie inny i tylko kompetentna osoba/organ może określić zakres wymaganych przeglądów, które umożliwią im zadeklarowanie, że MEWP jest bezpieczne do dalszego użytkowania.
W niektórych krajach samojezdne podesty robocze muszą przejść testy przeciążenia.
Określając, czy wymagany jest test przeciążenia, oraz charakter takiego testu, właściwa osoba / organ powinien wziąć pod uwagę następujące kwestie:
- że niektórzy producenci nie zalecają testów przeciążeniowych, z wyjątkiem „wyjątkowych” okoliczności i poważnie ograniczają wielkość obciążenia testowego, które można zastosować,
- powtarzające się przeciążenia mogą mieć niekorzystny wpływ na konstrukcję samojezdnych podestów roboczych,
- wszelkie zaobserwowane awarie konstrukcji lub problemy ze zgodnością komponentów,
- pęknięcia powinny zostać zidentyfikowane podczas dokładnego badania przed testem obciążenia,
- jednostki inspekcyjne, takie jak ubezpieczyciele techniczni, nie zalecają takiego postępowania jeżeli nie ma określonych korzyści strukturalnych ani mechanicznych,
- niektóre firmy ubezpieczeniowe mogą nie zapewniać ubezpieczenia dla podestów roboczych, o których wiadomo, że zostały znacznie przeciążone - w tym testami przeciążenia.
Raport z przeglądu specjalnego
Po zakończeniu każdego przeglądu należy sporządzić raport zawierający:
- datę (daty), w których miał miejsce przegląd specjalny,
- nazwę i adres właściciela maszyny,
- nazwisko kompetentnej osoby i podmiotu przeprowadzającego przegląd,
- opis programu przeglądu, w tym kontrolowane obszary, zastosowane metody i przeprowadzone testy,
- wszelkie stwierdzone niedociągnięcia mające wpływ na bezpieczną eksploatację samojezdnych podestów roboczych,
- wszelkie niezbędne instrukcje, w tym terminy skorygowania i wyeliminowania braków stwierdzonych, które wpływają na bezpieczną eksploatację samojezdnych podestów roboczych,
- proponowaną datę następnego przeglądu okresowego,
- wszelkie szczególne sprawy, które należy badać w określonych odstępach czasu przed następnym przeglądem specjalnym.
W przypadku, gdy główny raport z przeglądu wskazuje niedociągnięcia, które należy usunąć przed powrotem urządzenia do eksploatacji, udokumentowane dowody potwierdzające, że wszystkie takie braki wskazane w raporcie zostały odpowiednio uwzględnione, powinny zostać udostępnione w ramach bieżących zapisów przeglądu i konserwacji maszyn.
Zalecenia i porady zawarte w niniejszych wytycznych są oparte na specyfikacjach, procedurach i innych informacjach zebranych przez FEM i IPAF od ich członków. Reprezentują one, na ile FEM i IPAF są świadomi, najlepsze dostępne dane w momencie publikacji na temat instrukcji i użytkowania danego sprzętu opisane w ogólnych warunkach i mają na celu zapewnić wytyczne dotyczące takiego zastosowania.
Przydatność niniejszych wytycznych musi zostać ustalona na podstawie osądu osoby stosującej je zgodnie z warunkami, w których przewiduje się eksploatację i zgodnie ze wszystkimi odpowiednimi wymogami ustawowymi.
FEM i IPAF nie ponoszą odpowiedzialności za zalecenia, porady, oświadczenia i wnioski wyrażone lub dorozumiane i nie dają żadnych gwarancji, oświadczeń ani zapewnień w odniesieniu do ich dokładności lub ważności.
